Yeterli ve dengeli beslenmemek, öğün atlamak, aşırı ve hızlı kilo alıp vermek, fiziksel aktivite yetersizliği, psikolojik nedenler, ailede şeker hastalığı öyküsü olan kişilerde sıklıkla gözlenebilen insülin direnci günümüzde hızla artan hastalıklardan birisidir.

İnsülin; pankreasın beta hücreleri tarafından salgılanmaktadır. Enerji dengesi gibi vücudumuzdaki birçok işlemi kontrol eden önemli bir hormondur. Çoğu sağlık nedenlerinin merkezinde bu hormon ile ilgili problemlerin olduğu düşünülmektedir. Vücudumuzdaki hücrelerimiz bazen insüline cevap vermeleri gerektiği gibi cevap veremezler bu duruma insülin direnci denilir ve oldukça yaygın bir durumdur. Yapılan bir araştırmaya göre; obez bireylerin

%70’inin insülin direncine sahip olabileceği bildirilmiştir. Ayrıca obez çocukların ve gençlerin

üçte birinin insülin direncine sahip olduğu düşünülmektedir. Aktif olmayan yaşam tarzı, karbonhidrat ağırlıklı beslenme, sigara içmek, etnik köken insülin direncinin oluşmasına neden olan diğer etmenlerdendir. İnsülin direnci yaşam tarzınızdaki basit değişiklikler ile büyük ölçüde iyileştirilmektedir. Amerikan Diyabet Derneği (ADA); insülin direnci ve prediyabet hastalarının yaşam tarzı değişiklikleri ile Tip 2 diyabet oluşma riskini %50 azaltabileceklerini tahmin etmektedir.

İnsülin Direnci Belirtileri

Bireylerde insülin direncinin saptamak için kan şekeri seviyelerini kontrol eden bir kan testi yaptırmak gerekmektedir. İnsülin direnci sendromunun bir parçası olan düşük iyi kolesterol (HDL) seviyeleri ve yüksek trigliseritler gibi diğer koşulların kontrol edilmesi gerekmektedir.

• Kadınlarda 80 cm ve erkeklerde 95 cm bel çevresi
• 130/80 ve daha üstünde tansiyon değerleri
• 100 mg/dL üzerinde bir glukoz seviyesi
• 150 mg/dL üzerinde açlık trigliserit seviyesi
• Kadınlarda 50 mg/dL, erkeklerde 40 mg/dL
• Ciltte lekelenmeler ve akantozis nigrikans adı verilen koyu, kadifemsi cilt lekeleri
• Normal şartlar altında insülin direnci teşhisi konulması için yukarıda belirtilen maddelerin en
• az üç tanesinin görülmesi gerekmektedir.

İNSÜLİN DİRENCİNİ YENMEK İÇİN ALTIN KURALLAR

• Tam tahıllı karbonhidratları tüketmeye özen gösterin.
• Çay şekeri, meyve suyu, reçel, pasta, tatlı, paketli gıdalar ve kurabiye gibi kan şekerinin hızla yükselmesi ve ardından hızla düşmesine neden olabilecek basit karbonhidratları tüketmeyin.
• Yüksek kalorili ve yapay tatlardan oluşturulmuş abur cubur tüketimini sonlandırın.
• Obez veya fazla kilolu olmak diyabet ve diyabet ile ilgili komplikasyonları arttırmaktadır. Bu yüzden kilo kaybetmek sağlık sorunları riskini azaltmaktadır ve glukoz seviyenizi kontrol etmenize yardımcı olmaktadır. İdeal kilonuza ulaşmak için sağlıklı beslenmeyi kendinize ilke edinin.
• Çok uzun süre aç kalmayın, 3 ana öğün ve 3 ara öğün şeklinde beslenmeye özen gösterin.
• Kefir, yoğurt, tarhana ve pancar gibi probiyotik ürünleri tüketmeye özen gösterin.
• Günde en az 2-2.5 litre su içmeye özen gösterin.
• Kilo yönetimine yardımcı olan protein kaynağı olan besinleri öğünlerinizde bulundurun.
• Lifli gıdaları tüketmeye özen gösterin.
• Şifa ve lezzet kaynağı olan baharatları sofranızdan eksik etmeyin.
• Düzenli egzersizi yaşamınızın bir parçası haline getirmeyi unutmayın…

Sağlıkla Mutlulukla Kalın…

Uzm.Dyt/Gıda Mühendisi

Hatice Gül ATEŞ